Verlegging BTW bij werk in onroerende staat: factuurvermelding sinds 2023

29 april 2024

Bij werken in onroerende staat, uitgevoerd door een btw-plichtige aannemer, wordt de voldoening van de btw verplicht verlegd naar de afnemer, de zogenoemde medecontractant. Dit is een afwijking op de algemene regel inzake btw, waarbij het steeds de leverancier of dienstverrichter is die de btw verschuldigd is aan de administratie.

Wat zijn werken in onroerende staat?

Onder werken in onroerende staat wordt verstaan het bouwen, verbouwen, afwerken, inrichten, herstellen, onderhouden, reinigen en afbreken van een goed die uit zijn aard onroerend is, zoals een gebouw, een vaste installatie of vaste inrichting. Naast het onderhouden en reinigen horen dus ook de handelingen waarbij roerende goederen geleverd worden en meteen op zodanige wijze aangebracht worden aan een onroerend goed zodat het onroerend uit zijn aard wordt, bij het rijtje van handelingen die vallen onder werken in onroerende staat

Een goeie tip om deze kwalificatie te kunnen maken is: wanneer een onderdeel, een stuk, een installatie of toestel, dusdanig aan het onroerend goed bevestigd of ingebouwd wordt zodat het niet verwijderd kan worden zonder schade te verrichten aan het onroerend goed zelf, kan het als onroerend uit zijn aard beschouwd worden.

Een tweede voorwaarde voor het toepassen van deze regeling is dat de uitgevoerde werken aangerekend worden door een Belgische belastingplichtige, die gehouden is aan het indienen van periodieke aangiftes, aan een andere in België gevestigde belastingplichtige die eveneens gehouden is aan het indienen van periodieke aangiftes. Daarnaast moeten de verrichte werken voor de medecontractant een geheel of gedeeltelijk beroepskarakter hebben.

Nieuwe factuurvermelding sinds 2023

Tot 31 december 2022 volstond het om als dienstverrichter een loutere vermelding “btw verlegd” op te nemen in de factuur. Het was dus aan de uitvoerder van de werken om in eerste instantie te bepalen of dat het om werken in onroerende staat gaat, maar in tweede instantie ook zijn verantwoordelijkheid om na te gaan of de afnemer voldoet aan de voorwaarden om als medecontractant beschouwd te worden. En daar zat vooral de moeilijkheid.

Wanneer de aannemer bijvoorbeeld werken in onroerende staat factureert aan een kleine onderneming of een forfaitaire landbouwonderneming, kan er geen btw-verlegging toegepast worden, aangezien deze ondernemingen niet gehouden zijn aan het indienen van periodieke aangiftes. En dat valt voor de dienstverrichter moeilijk te controleren.

Om het voor aannemers en dienstverrichters van werken in onroerende staat eenvoudiger te maken, zijn er sinds 1 januari 2023 andere spelregels: Zij worden ontslagen van de aansprakelijkheid wat betreft het bepalen van de hoedanigheid van de afnemer indien zij een bepaalde specifieke vermelding opnemen op hun verkoopfactuur. De aannemer moet sinds 1 januari 2023 dan ook volgende vermelding letterlijk en duidelijk opnemen op zijn verkoopfactuur:

Verlegging van heffing. Bij gebrek aan schriftelijke betwisting binnen een termijn van één maand na de ontvangst van de factuur, wordt de afnemer geacht te erkennen dat hij een belastingplichtige is gehouden tot de indiening van periodieke aangiften. Als die voorwaarde niet vervuld is, is de afnemer ten aanzien van die voorwaarde aansprakelijk voor de betaling van de verschuldigde belasting, intresten en geldboeten” (nieuw art. 20, § 3 KB nr. 1)

Het is dus aan de afnemer om de aannemer schriftelijk op de hoogte te brengen wanneer de verlegging van heffing ten onrechte toegepast werd en dit binnen een termijn van maximaal één maand. Doet de klant geen melding binnen een termijn van één maand, dan mag de dienstverrichter of aannemer er correct vanuit gaan dat hij zijn factuur correct met verlegging van btw heeft opgemaakt. 

Let op: wanneer de aannemer of dienstverrichter deze vermelding níet opneemt in de factuur, blijft hij zelf aansprakelijk voor de betaling van de verschuldigde belasting, intresten en geldboeten wanneer zou blijken dat de verlegging van heffing onterecht toegepast werd. 

Conclusie

Verricht je werken in onroerende staat en factureer je deze onder het stelsel van medecontractant (btw verlegd), neem dan zeker de correcte vermelding op. 

Heb je vragen omtrent voorgaande, neem dan zeker contact op met jouw dossierbeheerder.